ارزیابی خصوصیات مورفولوژیکی و پومولوژیکی برخی از ژنوتیپ های داخلی و ارقام خارجی گردو مقاوم به سرما

سرمای دیررس بهاره یکی از عوامل مهم محدود کننده رشد و ایجاد خسارت به محصول در درختان گردو همانند بسیاری دیگر از درختان میوه معتدله به شمار می آید. لذا شناسایی و جمع آوری ژنوتیپ های مقاوم به سرمای دیررس بهاره یکی از برنامه-های مهم اصلاحی در این محصول در طی سال های اخیر بوده است. در این بررسی تعداد 30 ژنوتیپ داخلی و 5 رقم خارجی از 320 ژنوتیپ و رقم مورد بررسی در ایستگاه تحقیقات باغبانی کمالشهر که در سال 1389 دچار خسارت سرمازدگی نشده یا حداقل خسارت را در اثر سرمای دیر رس بهاره متحمل شده بودند، به عنوان ژنوتیپ های برتر انتخاب و خصوصیات متعددی در آنها در طی سال های 1389 و 1390 مورد ارزیابی قرار گرفت. بررسی های انجام شده نشان داد که وزن میوه بین 59/6 تا 59/13 گرم، وزن مغز بین 3 تا 225/7 گرم و درصد مغز بین 67/35 تا 45/58 درصد متغیر بود. تغییرات درصد چربی بین 62/59 تا 75/71 درصد بدست آمد. بیشترین عملکرد میوه و مغز در هکتار مربوط به ژنوتیپ h2/12، که به ترتیب برابر با 5369 و 3133 کیلوگرم بدست آمد. بیشترین تعداد میوه در سطح مقطع تنه مربوط به ژنوتیپ h2/1 با 37/3 میوه به ازای هر سانتی متر مربع سطح مقطع تنه بود. میانگین نسبت تعداد برگ به میوه ژنوتیپ ها و ارقام، 42/4 و سطح برگ به ازاء هر میوه 33/1346 سانتی متر مربع تعیین گردید. بیشترین درصد سال آوری در رقم هارتلی با 38/15 درصد مشاهده شد. بر اساس ارزیابی های انجام شده در نهایت پنج ژنوتیپ h1/1- h1/7- h2/1- h2/12- b10 به عنوان ژنوتیپ های امید بخش شناخته شدند. . این بررسی نشان داد که مدل رگرسیونی پلی نومیال (polynomial) روابط بین صفات مورد مطالعه را به خوبی توجیه نموده و از ضریب تبیین(r2) بالایی برخوردار بود.